UN traži od BiH: Izvinjenje i odšteta za žrtve ratnog silovanja

Komitet protiv torture Ujedinjenih nacija donio je odluku prema kojoj Bosna i Hercegovina treba da plati naknadu i da osigura javno izvinjenje žrtvama ratnog seksualnog nasilja.

Odluka pred Komitetom protiv torture Ujedinjenih nacija (UN) u kojoj se odlučivalo o predstavci žrtve ratnog seksualnog nasilja donesena je prvi put protiv Bosne i Hercegovine.

“U novembru 2017. godine preživjela ratnog seksualnog nasilja iz BiH, zastupana od strane nevladine organizacije TRIAL International, UN Komitetu protiv torture podnijela je predstavku protiv Bosne i Hercegovine. Predstavka se odnosila na neuspjeh bh. vlasti da ispune Konvencijom protiv mučenja preuzete obaveze i žrtvi ratnog seksualnog nasilja omoguće efektivno i provodivo pravo na adekvatnu i pravednu naknadu, kao i što potpuniju rehabilitaciju”, navodi se u saopštenju organizacije TRIAL.

Prema navodima saopštenja, ovom odlukom Komitet UN-a nalaže BiH da isplati naknade štete i u što kraćem roku osigura pružanje odgovarajuće
i besplatne medicinske i psihološke pomoći. Pored toga, naloženo je da se preživjeloj osigura javno službeno izvinjenje.

U odluci se također navodi da Bosna i Hercegovina mora uspostaviti efektivni sistem reparacija na državnom nivou kako bi se pružili svi oblici reparacije žrtvama ratnih zločina, uključujući žrtve seksualnog nasilja, te pripremiti i usvojiti okvirni zakon koji bi jasno definisao kriterije za sticanje statusa žrtve ratnih zločina, uključujući seksualno nasilje i utvrdio koja su specifična prava zajamčena žrtvama u cijeloj državi.

„Ovu odluku smatramo revolucionarnom ne samo na nivou naše države nego i globalno, jer je ovo prva odluka pred ovim tijelom u kojoj se odlučivalo o predstavnici žrtve ratnog seksualnog nasilja, te prva odluka Komiteta o predstavci pojedinca kojom se ispituje primjenjivost zastarnih rokova na zahtjeve za naknadu štete u predmetima mučenja“, ističe Adrijana Hanušić Bećirović, viša pravna savjetnica TRIAL International u BiH.

Ona dalje pojašnjava da je UN Komitet osudio propust Bosne i Hercegovine da usvoji zakonodavstvo i razvije praksu izvršenja koji omogućava da se dosuđena naknada štete, poput one dosuđene u krivičnom postupku, zaista i naplati.

"S druge strane, ovo je prvi put da se jedno međunarodno tijelo za zaštitu ljudskih prava izjasnilo o praksi primjene zastarnih rokova na zahtjeve za naknadu štete žrtava mučenja u BiH tako što je osudilo ovu praksu napominjući da se zbog kontinuirane traume s kojom žrtve torture žive nakon pretrpljenog mučenja, zastarni rokovi ne bi smjeli primjenjivati, jer se time žrtvama uskraćuje pravo na naknadu i rehabilitaciju koja im je potrebna, a država propušta provesti svoju obavezu iz člana 14 Konvencije, ostavljajući žrtvu seksualnog nasilja bez pravedne i adekvatne naknade štete, pojašnjava Hanušić Bećirović, stoji u saopštenju TRIAL-a.“

Kako su naveli iz ove organizacije TRIAL će nastaviti insistirati na implementaciju cijelokupne odluke u cilju ostvarenja prava, kako ove, tako i svih ostalih žrtava ratnih zločina.

Preuzeto sa portala Slobodna Evropa