Država Srbija isplatila naknadu štete zbog nezakonitog rada institucija

Država Srbija je 6. juna 2008. godine isplatila Romu Danilu Dimitrijeviću 250.000 dinara na ime naknade štete zbog kršenja njegovih prava utvrđenih Konvencijom protiv mučenja i drugih surovih, nehumanih ili ponižavajućih kazni ili postupaka [Konvencija protiv torture], a što je utvrđeno u odluci UN Komiteta protiv mučenja i drugih surovih, nehumanih ili ponižavajućih kazni ili postupaka [UN Komitet protiv torture] od 16. novembra 2005. godine. Fond za humanitarno pravo (FHP) smatra da se Javno pravobranilaštvo Republike Srbije u poravnjanju rukovodilo lošom materijalnom situacijom Danila Dimitrijevića, te mu je ponudilo nakandu u iznosu od 250.000 dinara, što nije odgovarajuća satisfakcija za učinjenu nepravdu.

U ime Danila Dimitrijevića FHP je 17. oktobra 2007. godine podneo zahtev za naknadu štete Republičkom javnom pravobranilaštvu u okviru programa podrške žrtvama kršenja ljudskih prava u prošlosti.

Oko 12:00 sati 14. novembra 1997, policija je Danila Dimitrijevića bez saopštavanja razloga privedela u policijsku stanicu koja se nalazi u ulici Kraljevića Marka u Novom Sadu. U toku privođenja, Dimitrijević se nije opirao s obzirom da je pred Opštinskim sudom u Novom Sadu bila u toku istraga za više krivičnih dela krađe, u kojima je on bio jedan od osumnjičenih. U prostoriju u koju su policajci smestili Dimitrijevića, neposredno nakon njegovog hapšenja ušlo je nepoznato lice i naredilo mu da skine svu odeću, vezavši ga policijskim lisicama za metalnu šipku koja se nalazila na zidu kancelarije. U toku narednih sat vremena, to lice ga je nebrojeno puta udarilo policijskom palicom, pri čemu je Dimitrijević sve vreme bio vezan. Nakon batinanja, Danila Dimitrijevića niko nije obavestio o razlozima njegovog privođenja, niti mu je uručeno rešenje o određivanju pritvora. Naredna tri dana, Dimitrijević je proveo u prostoriji u kojoj je bio izložen torturi, vezan lisicama za metalnu šipku, tako da su mu bili uskraćeni hrana i osnovne higijenske potrebe. I pored toga što su povrede na njegovom telu ukazivale na neophodnost pružanja lekarske pomoći, niko u policijskoj stanici nije ništa preduzeo da mu se ukaže nega ili objasne razlozi pritvaranja.

Nakon tri dana Danilo Dimitrijević je izveden pred istražnog sudiju Okružnog suda u Novom Sadu Savu Đurića, radi saslušanja u vezi krađa za koje je bio osumnjičen. Kada je istražni sudija video u kakvom se stanju Dimitrijević nalazi, naložio je policajcima da ga odvedu kod lekara radi obavljanja sudsko-medicinskog veštačenja. Međutim, policajci nisu postupili po nalogu istražnog sudije, već su Dimitrijeviću bez bilo kakvog objašnjenja uručili rešenje o ukidanju pritvora u kojem je netačno navedeno da je on lišen slobode 14. novembra 1997. godine u 23:00 časa, iako je Danilo uhapšen jedanaest sati ranije.

Nakon puštanju iz pritvora, Dimitrijević se nekoliko dana oporavljao od pretrpljenih povreda, da bi se nakon konsultacija sa advokatom obratio Zavodu za sudsku medicinu Kliničkog centra u Novom Sadu radi ustanovljavanja prirode i težine zadobijenih povreda. Međutim, medicinski nalaz nikada nije uručen oštećenom s obrazloženjem da će on biti dostavljen istražnom sudiji Đuriću.

Danilo Dimitrijević je 24. novembra 1997. godine podneo krivičnu prijavu protiv nepoznatog lica Opštinskom tužilaštvu u Novom Sadu, na koju tužilac skoro tri godine od podnošenja nije reagovao. Zbog toga su u ime Danila Dimitrijevića 7. avgusta 2000. godine, FHP i Evropski centar za prava Roma podneli predstavku Komitetu UN.

U svojoj odluci od 16. novembra 2005. godine, Komitet UN protiv torture je utvrdio da je Danilo Dimitrijevića bio žrtva torture u smislu člana 1 Konvencije protiv torture i da je tadašnja SCG propustila da sprovede istragu o ovom slučaju čime je prekršila član 12 Konvencije, da državna zajednica nije omogućila podnosiocu predstavke brzu i nepristrasnu istragu povodom čitavog slučaja čime je prekršila član 13 Konvencije, i da je istovremeno prekršen član 14 Konvencije, jer je žrtvi torture onemogućeno da traži adekvatnu odštetu. Nakon što je ustanovio da je tadašnja SCG prekršila Konvenciju protiv torture, Komitet UN protiv torture zatražio je da Srbija i Crna Gora sprovedu odgovarajuću istragu o ovom slučaju, i da u roku od 90 dana od prijema ove odluke obavesti to telo o svim radnjama koje su preduzete. Međutim, umesto sprovođenja brze i sveobuhvatne istrage, državni organi Srbije, tačnije Opštinsko javno tužilaštvo u Novom Sadu je u julu 2007. godine obavestilo Danila Dimitrijevića, da se njegova krivična prijava podneta pre 10 godina odbacuje jer ne postoji osnovana sumnja da je izvršeno krivično delo.

S obzirom da je od izvršenja torture nad Danilom Dimitrijevićem prošlo više od 10 godine a državni organi Srbije nisu sproveli odgovarajuću istragu, prekršeno je više međunarodnih i domaćih pravnih normi. To je potvrđeno i odlukom Komiteta UN protiv torture. Zbog toga je FHP u ime Danila Dimitrijevića 17. oktobra 2007. godine podneo zahtev za naknadu štete RJP zbog kršenja prava usled nezakonitog rada državnih organa. RJP je povodom ovog zahteva ponudilo poravnanje u iznosu od 250.000 dinara, što je Danilo Dimitrijević prihvatio zbog veoma loše materijalne situacije u kojoj se on i njegova porodica nalaze.