Krivična prijava protiv pripadnika VJ i MUP Srbije za ratne zločine prema albanskim civilima u selima Zahać i Pavljane
Fond za humanitarno pravo podneo je 23. avgusta 2010. godine Tužilaštvu za ratne zločine Republike Srbije, krivičnu prijavu protiv više pripadnika Vojske Jugoslavije (VJ), Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije (MUP) i kriminalnih grupa pod kontrolom VJ i MUP Srbije, odgovornih za ratne zločine izvršene nad Albancima u selima Plavljane/Pavlan i Zahać/Zahaq i drugim okolnim selima i naseljima opštine Peć/Pejё, 1998. i 1999. godine.
Prijava je podneta protiv Dragana Živanovića, ondašnjeg komandanta 125.motorizovane brigade VJ, Đorđa Nikolića, ondašnjeg načelnika Štaba 125. motorizovane brigade, Toplice Miladinovića, ondašnjeg komandanta 177.Vojno-teritorijalnog odreda VJ i neposredno potčinjenog prijavljenima Živanoviću i Nikoliću, protiv koga je Viši sud u Beogradu, Odeljenje za ratne zločine već pokrenuo istragu zbog osnovane sumnje da je u maju 1999. godine na Kosovu počinio ratni zločin pritiv civilnog stanovništva, Radoslava Brnovića, ondašnjeg starešine SUP u Peći, Bata Bulatovića, ondašnjeg inspektora SUP Peć, kao i više drugih pripadnika VJ, MUP i kriminalnih grupa pod kontrolom VJ i MUP Republike SRbije, zbog osnovane sumnje da su izvršili krivčno delo ratnog zločina prema civilnom stanovništvu iz člana 142. stav 1. Krivičnog zakona Savezne Republike Jugoslavije (KZ SRJ).
Prijavljeni su od decembra 1998. do juna 1999. godine naredili ili izvršili ubistva 49 Albanaca, pljačkali albansko stanovništvo, palili i rušili njihove kuće, mučili i zastrašivali ih, i činili druge zločine, a u cilju proterivanja Albanaca iz opštine Peć/Pejё, i konačno sa teritorije Kosova. Najteži zločini u selima Plavljane/Pavlan i Zahać/Zahaq su počinjeni 14. maja 1999. godine. Tada su, u selu Zahać/Zahaq konvoj proteranih Albanaca zaustavile srpske snage u uniformama VJ, i sa kamiona i traktora, izdvojili i zadržali 18 Albanaca. Kada je ostatak kolone prognanih albanskih žena, dece i starijih muškaraca napustio selo, srpski vojnici su iz vatrenog oružja ubili 17 od 18 izdvojenih Albanaca: Ismeta Hysenia, Sabita Hisenia, Naima Hysenia, Agima Hysenia, Bajrusha Hysenia, Shpenda Hysenia, Shabana Rama, Fazliu Dobra, Muhameta Dobra, Halita Dobra, Fehmiu Gjoka, Hysena Gjoka, Bekima Delia, Zymera Smajlaja, Shabana Smajlaja, Gёzima Cukaja i Dema Atashia, a streljanje je preživeo jedino Bajram Smajlaj. Istog dana, srpski vojnici su u selu Plavljane/Pavlan proterali albanske civile, pljačkali njihove kuće, a potom ih palili. Tom prilikom su ubili desetoro albanskih civila: Shabana Kelmendia, Haxhiju Dreshaja, Nimona Gashia, [Agim (Osman) Selmanaj i/ili Agush (Selman) Gashi], Zenuna Shalu, Muce Lulaja, Zymera Gashia, Vesela Nikqia, Gjejrane Nikqi i Hatixhe Nikqi.
Prijavljeni Živanović, Nikolić i Miladinović, u vreme izvršenja ovih zločina, imali su potpunu i efektivnu kontrolu nad svim srpskim grupama koje su delovale u zoni vojne odgovornosti 125. motorizovane brigade, gde su zločini i počinjeni.
Živadinović, Nikolić i Miladinović, odgovorni su ne samo po komandnoj, nego i po ličnoj odgovornosti, za sve ratne zločine iz podnesene prijave. Ovo zbog toga, što, ne samo da ih nisu sprečili, niti su kaznili, niti zahtevali kažnjavanje izvršilaca i naredbodavaca zločina, nego su izvršenje zločina osmislili, isplanirali i sudelovali u njihovom izvršavanju, a potom i u uništavanju tragova zločina i skrivanju neposrednih izvršilaca.
Budući da su nekih od prijavljenih za zločine iz ove krivične prijavene, očigledno bili saizvršioci ili saučesnici u ratnim zločinima počinjenim istoga dana u selu Ćuška/Çushk, a da se protiv nekih od njih već sprovodi istraga za zločine počinjene u tom selu, FHP predlaže proširenja istrage i na novoprijavljene iz ove krivične prijave, jer za to postoje sve zakonske pretpostavke.
