Istraživačko dokumentacioni centar – Sarajevo
Centar za mir, nenasilje i ljudska prava
International Center for Transitional Justice
Komitet pravnika za ljudska prava (YUCOM)
Center for Civic Cooperation – Livno
Center for Civic Education – Montenegro
Committee for Civic Initiatives – Nis
Community Building Mitrovica – CBM
Sandžak Committee for Human Rights
Youth Initiative for Human Rights – BiH
Youth Initiative for Human Rights – Kosovo
Youth Initiative for Human Rights – Serbia
Fond za humanitarno pravo (FHP) je nevladina organizacija koju je 1992. godine osnovala Nataša Kandić sa ciljem dokumentovanja kršenja ljudskih prava koja su masovno činjena širom bivše Jugoslavije, tokom oružanih sukoba u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i kasnije na Kosovu.
U okviru FHP, program tranzicione pravde se spovodi kroz sledeće aktivnosti:
* Istraživanje, dokumentovanje i pamćenje
* Pravda i reforma institucija
* Javno informisanje i Outreach
Misija:
Fond za humanitarno pravo (FHP) pomaže post-konfliktnim društvima u bivšoj Jugoslaviji u ponovnom uspostavljanju vladavine prava i suočavanja sa nasleđem masovnih kršenja ljudskih prava, radi sprečavanja njihovog ponavljanja, kao i radi obezbeđivanja odgovornosti i izvršenja pravde.
Osnivač
Gđa. Nataša Kandić, osnivač i izvršna direktorka FHP-a, je dobitnica preko 20 međunarodnih, regionalnih i nacionalnih priznanja za ljudska prava. 2000. godine je dobila Martin Ennals Award, prestižno priznanje za borce za ljudska prava. Nataša Kandić je, takođe, u Time magazine, proglašena jednim od 36 evropskih heroja 2003. 2004. je Fondacija za ljude u NEED je dodelilo priznanje Nataši Kandić i FHP-u i njihovu nagradu Homo homini je uručio Vaclav Havel. 2005. godine je proglašena počasnom građankom Sarajeva i magazine Slobodna Bosna je proglasio ličnošću godine u Bosni i Hercegovini. U septembru 2006, Time magazine je proglasio Natašu Kandić jednim od heroja u proteklih 60 godina. U martu 2997, Nataša je postala član Međunarodnog savetodavnog veća Međunarodnog žurnala tranzicione pravde (Oxford University Journals), a u avgustu 2008, je povana da se pridruži Savetodavnom veću Weiser Centra za demokratije u razvoju Univerziteta u Mičigenu.
Vizija
U regionu podložnom političkim manipulacijama zbivanjima u prošlosti, dokumentacija koju uz velike napore sakuplja FHP, zasnovana na izjavama i ispovestima svedoka i žrtava, usmenoj istoriji, primarnim dokumentima, sudskoj dokumentaciji i ostalim relevantnim i pouzdanim materijalima o ratnim zločinima, značajno doprinosi formiranju istorijskog pamćenja o oružanim sukobima u bivšoj Jugoslaviji. Istraživanje i zaštita dokumenata o ratnim zločinima i povredama ljudskih prava počinjenim tokom oružanih sukoba na teritoriji bivše Jugoslavije jeste prvi značajan korak u pravcu onemogućavanja političkog revizionizma.
Aktivnosti
Programska jedinica Dokumentovanje i pamćenje uključuje istragu, sakupljanje, formiranje i zaštitu dokumentacije o počinjenim ratnim zločinima. Okosnica ove programske jedinice ali i organizacije u celini je Baza podataka o ratnim zločinima. Istragu o ratnim zločinima FHP obavlja uzimanjem izjava od svedoka i žrtava, intervjuisanjem žrtava i svedoka primenom metoda usmene istorije, kao i prikupljanjem dokumenata od MKTJ i sa suđenja za ratne zločine pred nacionalnim sudovima.
Dosadašnji rezultati
7,000 svedoka je dalo izjave FHP
33,000 strana transkripata suđenja pred MKTJ, na B/H/S jezicima, uključujući kompletno suđenje Slobodanu Miloševiću
7,000 registrovanih žrtava – ubijeni i nestali u oružanim sukobima na Kosovu i neposredno posle sukoba
35,000 dokaza i propratnih dokumenata u elektronskoj formi preneto je iz MKTJ u FHP
3,500 dana suđenja pred MKTJ sačuvanih na DVD
6,000 arhiviranih dokumenata
1,500 arhiviranih fotografija
5,512 unosa u bazu podataka
Dodatne izvore predstavljaju medijski arhivi, međunarodne organizacije poput Međunarodne komisije za nestala lica, kao i razne domaće i međunarodne nevladine organizacije za zaštitu ljudskih prava. Rezultat sistematske istrage koju sprovodi FHP biće formiranje sveobuhvatnog zapisa o ubijenim i nestalim državljanima Srbije i Crne Gore u oružanim sukobima u Hrvatskoj, BiH i na Kosovu. FHP ove informacije deli sa svojm regionalnim partnerima – Istraživačko-dokumentacionim centrom iz BiH i centrom Documenta iz Hrvatske – koje rade na formiranju evidencije ubijenih i nestalih građana u njihovim državama i razvijanju kompatibilnih baza podataka. Ovakve baze podataka pružaju mogućnost dobijanja detaljnih izveštaja koji povezuju počinioce, žrtve, mesta na kojima se zločin dogodio i kategorije povreda međunarodnog humanitarnog prava.
FHP arhivira dokumenta koje je sam proizveo, kopije dokumenata dobijenih od MKTJ i domaćih sudova, kao i dokumenta iz drugih izvora. To su izjave svedoka, usmene istorije, fotografije, izveštaji o kršenju ljudskih prava, izveštaji forenzičara o ekshumacijama, video, DVD i audio zapisi.
FHP je jedina organizacija koja pravi transkripte sa suđenja pred MKTJ na B/H/S jezicima. Do sada su sačinjeni transkripti sa suđenja Slobodanu Miloševiću i Mitru Vasiljeviću.
Budućnost
Istraživačka aktivnost: FHP će organizovati istragu o ratnim zločinima po ugledu na kampanju ‘’Lovci na naciste’’, koju više decenija vodi Simon Wiesenthal centar. Istražitelji FHP će biti fokusiarni na otkrivanje osoba za koje ima ozbiljnih indicija da su počinili ili naredili ratni zločin. Na svom portalu na Inetrnetu objavljivaće iskaze svedoka, izrečene u suđenjima pred MKTJ i domaćim sudovima, kao i svedočenja data FHP-u, koji doprinose identitifikaciji i lociranju osumnjičenih osoba.
Zaštita dokumentacije: FHP će digitalizovati svoju video arhivu i štampanu dokumentaciju. Planira da 600 video kaseta prebaci u DVD format i skenira preko 30.000 strana štampane dokumentacije.
Razvoj Baze podataka o ratnim zločinima: FHP želi da proširi postojeću bazu podataka o ratnim zločinima uključivanjem oko 20,000 podataka o ubijenim i nestalim građanima Srbije, Crne Gore i Kosova tokom oružanih sukoba na teritoriji bivše Jugoslavije, kao i stotine hiljada dokumenata MKTJ. U bazi će se nalaziti i podaci koje poseduje i prikupi FHP u svojim istragama, kao i dokumenta koja dobije od državnih agencija, međunarodnih i domaćih organizacija za ljudska prava, Arhiva Otvorenog društva [OSA] i drugih izvora.
BEOGRAD, 26. maja 2011.(Beta) – Direktorka Fonda za humanitarno pravo Nataša Kandić ocenila je da nema važnijeg događaja od hapšenja Ratka Mladića.
“Mislim da nema važnijeg političkog, istorijskog i pravnog dogadjaja od hapšenja Ratka Mladića. Činilo nam se da je hapšenje Radovana Karadžića važno, što i jeste, ali je sa Mladićem drugačije, jer se uvek podrazumevalo da on uživa simpatije velikog broja ljudi”, rekla je Kandić agenciji Beta.
Fond za humanitarno pravo pomaže postjugoslovenskim društvima da uspostave vladavinu prava i prihvate nasleđe masovnog kršenja ljudskih prava kako bi se onemogućilo ponavljanje, utvrdila krivična odgovornost za počinioce i zadovoljila pravda.
Tokom oružanih sukoba od 1991. do 1995. godine stradala su 42 gradjanina Niša, rečeno je tokom prezentacije popisa ljudskih gubitaka u oružanim sukobima na prostoru Slovenije, Hrvatske i Bosne i Hercegovine.
Ličnost Danas: Nataša Kandić
Zarobljenik činjenica
Autor: Bojan Cvejić
U Beogradu, Sarajevu, Ljubljani, Banjaluci, Zagrebu, Prištini, Skoplju i Podgorici, počela je akcija regionalnog odmrzavanja, tokom koje će se prikupljati milion potpisa podrške za osnivanje Regionalne komisije za utvrđivanje činjenica o ratnim zločinima i teškim kršenjima ljudskih prava počinjenim od 1991. do 2001. na prostoru nekadašnje SFRJ (REKOM). Pokretač ove akcije je Fond za humanitarno pravo iz Beograda, a koalicija za REKOM obratiće se predsednicima država, premijerima i ministrima spoljnih poslova u junu.
U svim krajevima bivše SFRJ 26. aprila 2011. otpočelo je prikupljanje milion potpisa podrške osnivanju nezavisne međudržavne regionalne komisije, REKOM. Biće zadužena da utvrdi činjenice o svim žrtvama ratova 1991-2001. godine na toj teritoriji, kao i o svim teškim kršenjima ljudskih prava tokom, nakon ili u vezi s tim ratovima.
Predlog Statuta REKOM-a je, nakon široke javne rasprave, usvojila 4. Skupština Koalicije za REKOM 26. Marta 2011. godine.
U četvrtak, 28. aprila 2011. godine u 15:00 časova u holu Gradske kuće (adresa: 7.jula br. 2, Niš) biće održana javna prezentacija poimeničnog popisa državljana Srbije i Crne Gore koji su izgubili živote ili su nestali u oružanim sukobima u Sloveniji, Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini u periodu 1991-1995. godine.
