Posts Written By: hlcadmin

Fond za humanitarno pravo dobitnik Priznanja „Ban Josip Jelačić“ za 2021. godinu

U okviru proslave Dana izbora I. saziva Hrvatskog nacionalnog vijeća u Republici Srbiji HNV tradicionalno, od 2013. godine, dodjeljuje priznanja pojedincima odnosno skupinama za njihov doprinos hrvatskoj zajednici u Republici Srbiji. Prvo među njima – Priznanje „Ban Josip Jelačić“ za društveni rad u hrvatskoj zajednici – za 2021. godinu dodijeljeno je Fondu za humanitarno pravo iz Beograda. U ovom tekstu predstavljamo njihovo djelovanje i doprinos.

Fond za humanitarno pravo je nevladina udruga iz Beograda koja od osnutka (1992. godine) radi na dokumentiranju kršenja ljudskih prava masovno činjenih na prostoru bivše Jugoslavije. Ideja utemeljiteljice Nataše Kandić bila je utvrđivanje kaznene odgovornosti počinitelja, zadovoljenje pravde i onemogućavanje ponavljanja zločina s ciljem davanja doprinosa ostvarenju tranzicijske pravde. Takvo djelovanje, kako sami navode, podrazumijeva najprije da žrtve ratnih zločina zadobiju pravo na pravdu, istinu i reparacije, zatim „otkrivanje institucionalnih i državnih struktura i aktera ključnih za sustavna kršenja ljudskih prava tijekom ratova devedesetih godina i njihovo uklanjanje iz postojećih institucija“. Na koncu, radi se i o razvijanju svijesti o počinjenim zločinima što onda pretpostavlja i odavanje priznanja žrtvama u širem društvu kako se takvi zločini ne bi ponovili u budućnosti.

Institucije ohrabruju zastrašivanje i širenje nacionalne mržnje u javnom prostoru

Povodom sve učestalijeg ispoljavanja nacionalne mržnje u javnom prostoru i zastrašivanja manjina, Fond za humanitarno pravo (FHP) osuđuje odnos državnih institucija prema ovim incidentima, koji se sastoji u njihovom prećutnom ili eksplicitnom odobravanju i ohrabrivanju. Republika Srbija nastavlja sa zvaničnom politikom negiranja ratnih zločina, slavljenja zločinaca i samoviktimizacije, čime doprinosi eskalaciji nacionalne i verske mržnje kojoj svedočimo u poslednje vreme.

FHP podseća da su tokom devedesetih godina pripadnici srpskih snaga počinili teške zločine nad stanovništvom Sandžaka, uključujući otmice, ubistva, policijsku torturu i druga sistemska kršenja ljudskih prava, koje je FHP dokumentovao i predstavio u izveštajima „Pod lupom“. Neke od najstrašnijih zločina nad sandžačkim Muslimanima – poput otmice i ubistva putnika iz autobusa iz Sjeverina i putnika iz voza u Štrpcima – počinili su pripadnici Vojske Republike Srpske (VRS).

Trideset godina kasnije, većina porodica žrtava ova dva zločina nije pronašla posmrtne ostatke svojih najbližih, a zbog diskriminatornih zakona Republike Srbije, ne uspevaju ni da dobiju status članova porodica civilnih žrtava rata, koji bi im omogućio priznanje zločina i skromnu materijalnu naknadu. Pored toga, stanovnici Sandžaka suočeni su sa zastrašivanjem i govorom mržnje u javnom prostoru, koji po mnogo čemu podseća na atmosferu od pre 30 godina.

Tokom 2021. godine Srbija nastavila sa revizionizmom ratova devedesetih

Povodom odlikovanja generala u penziji Vinka Pandurevića vojnom spomenicom, koju mu je uručio načelnik Generalštaba Vojske Srbije, general Milan Mojsilović, Fond za humanitarno pravo (FHP) podseća da je Pandurević pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) pravosnažno osuđen za zločine protiv čovečnosti i ratne zločine počinjene u julu 1995. u Srebrenici, uključujući ubistva, progon i prisilno premeštanje. Ovo odlikovanje je samo jedan od primera već ustaljene prakse glorifikacije osuđenih za ratne zločine, koju državne institucije Srbije dosledno sprovode.

Tokom 2021. godine, Republika Srbija je nastavila da podržava revizionizam ratova devedesetih. Gradeći narativ o oslobodilačkim ratovima Srbije – koji svim ratovima u kojima je Srbija učestvovala tokom istorije pripisuje oslobodilački karakter – državne institucije ignorišu i minimiziraju sudski utvrđene činjenice i brojne dokaze o počinjenim zločinima u ratovima devedesetih.

Digitalni narativ: Operacija skrivanja tela

Fond za humanitarno pravo (FHP) objavio je svoj šesti digitalni narativ „Operacija skrivanja tela“, koji je nastao na osnovu FHP Dosijea “Uklanjanje dokaza o zločinima tokom rata na Kosovu: OPERACIJA SKRIVANJA TELA” iz 2017. godine.

Završena peta Regionalna škola tranzicione pravde

Od 6. do 10. decembra 2021. godine održana je peta Regionalna škola tranzicione pravde u organizaciji Fonda za humanitarno pravo (FHP). Škola je ove godine održana u onlajn formatu.

Ovogodišnju Školu pohađalo je 19 polaznica i polaznika iz Srbije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine i sa Kosova. Tokom 18 interaktivnih sesija učesnici su imali prilike da slušaju predavanja o različitim aspektima tranzicione pravde, kao i da diskutuju sa predavačima.

Prvi dan Škole bio je posvećen upoznavanju učesnika sa konceptom i istorijom tranzicione pravde, međunarodnim sistemom krivične pravde, kao i ideološkom pripremom za ratove 1990-ih godina na prostoru bivše Jugoslavije – o čemu su govorili prof. dr Denisa Kostovicova, Olga Kavran, dr Ivan Jovanović i prof. dr Dubravka Stojanović.

Prava nestalih na Kosovu i njihovih porodica krše se već treću deceniju

Kako je ukazano, već treću deceniju se krše najelementarnija prava nestalih pre, tokom i nakon oružanih sukoba na Kosovu, ali i prava članova njihovih porodica.

Slučaj Koldžić: Sjeverin pred Osnovnim sudom u Novom Pazaru

Pred Osnovnim sudom u Novom Pazaru pripremno ročište u slučaju civilne žrtve rata. Riječ je o Dževadu Koldžiću čija su majku Mevlidu Koldžić zajedno sa 17 građana bošnjačke nacionalnosti 22. oktobar 1992. godine, pripadnici paravojne formacije “Osvetnici”, pod komandom Milana Lukića, u mjestu Sjeverin kod Priboja, najprije oteli, a kasnije i ubili.Ovo je jedan od postupaka kojeg vodi Fond za humanitarno pravo punih deset godina kada su inicirane administrativne reparacije za civilne žrtve rata.

Tri decenije od zločina na Ovčari – pamtimo žrtve

U subotu 20. novembra 2021. godine navršava se 30 godina od zločina počinjenog na poljoprivrednom dobru „Ovčara“ kod Vukovara, kada su pripadnici lokalne Teritorijalne odbrane (TO) i srpski dobrovoljci pod komandom Jugoslovenske narodne armije (JNA) ubili 265 hrvatskih civila i ratnih zarobljenika. Fond za humanitarno pravo (FHP) ovom prilikom podseća na sudski utvrđene činjenice o zločinu na Ovčari i poziva državne institucije da odaju počast žrtvama.

Neposredno po zauzimanju Vukovara, 20. novembra 1991. godine, pripadnici JNA izveli su ranjenike, bolesnike, civile i pripadnike hrvatskih oružanih snaga iz vukovarske bolnice i odveli ih u hangare na poljoprivrednom dobru „Ovčara“, koje se nalazi oko pet kilometara jugoistočno od Vukovara. Od trenutka njihovog dovođenja na Ovčaru, pripadnici TO Vukovara i jedinice „Leva supoderica“, sastavljene uglavnom od dobrovoljaca Srpske radikalne stranke, zatočene Hrvate su u prisustvu pripadnika Vojne policije JNA premlaćivali, ponižavali i zlostavljali. U večernjim satima pripadnici JNA su se, po naređenju pukovnika Mileta Mrkšića, povukli sa Ovčare, a pripadnici TO Vukovara i dobrovoljačke jedinice „Leva supoderica“ su tokom noći između 20. i 21. novembra 1991. godine izvodili zatočenike iz hangara i odvodili ih u grupama od 10 do 20 ljudi na lokaciju Grabovo. Tamo su ih, ispred ranije pripremljene masovne grobnice, streljali. Na Ovčari su, uz ranjene pripadnike hrvatskih oružanih snaga, ubijeni i civili, žene i deca: Ružica Markobašić (32), koja je tada bila u poodmakloj trudnoći, Janja Podhorski (60), Dragutin Balog (17) i Igor Kačić (16).

Iz masovne grobnice na lokalitetu Grabovo ekshumirano je 200 tela, a identifikovane su 193 žrtve. Sedamnaest leševa žrtava pronađeno je u okolnim grobnicama, dok se za telima više desetina žrtava još uvek traga.

BISERKO I KANDIĆ U EMISIJI 7 PLUS: U SRBIJI JE PREKINUTO SUOČAVANJE S PROŠLOŠĆU

U emisiji „7 PLUS“ Hayat TV-a govorile su Nataša Kandić, osnivačica Fonda za humanitrano pravo i Sonja Biserko, predsjednica Helsinškog odbora za ljudska prava u Srbiji.

Izvor HAYAT.BA

Srbija destabilizuje susjede, negira zločine i podržava separatizam RS-a