Dvadeset godina pošto su hrvatski avioni tokom operacije “Oluja” bombardovali kolonu srpskih izbeglica u blizini Bosanskog Petrovca u BiH, kada je poginulo devet osoba, među kojima četvoro dece, niko nije procesuiran za taj zločin.
Povodom dve decenije od akcije „Oluja“ uglavnom se vode polemike na relaciji Zagreb – Beograd o tome da je za jedne ta akcija akcija etničkog čišćenja Srba, a za druge oslobodilačka akcija kojom je hrvatska vojska povratila svoju teritoriju. U tom stilu je i izjava ministra u Vladi Srbije Aleksandra Vulina, inače visokog zvaničnika partije JUL Miloševićeve suprugeMirjane Marković. Ta partija je žarila i palila Srbijom, a imala i svoje emisare uoči balvan revolucije početkom 90-ih. Ona je bila inspirator mnogih poteza Slobodana Miloševića i u najmanju ruku znala za sve tajne dogovore Milošević-Tuđman. Na 20-u godišnjicu Oluje on izjavljuje:
Marija Večerina je rodom iz Zatona u Obrovcu, a do Oluje je živela u selu Muškovce sa suprugom i troje dece. 05.avgusta 1995. godine, na automobil u kome se nalazila sa članovima svoje porodice i komšijama, pucali su pripadnici hrvatske vojske, koji su ih zarobili. Tom prilikom su joj ranjeni kćerka Branka i sin Stevo (1974). Stevo je odveden sutradan iz podruma u kome su bili zarobljeni, zajedno sa još četiri mlađa muškarca i od tada nije viđen.
Stevino telo je pronađeno 2003. godine na Kninskom groblju.
Marija Večerina je svedočila na III Regionalnom forumu za tranzicionu pravdu, održanom u Beogradu u februaru 2008. godine.
OTVORENO PISMO PREDSJEDNICI REPUBLIKE, PREDSJEDNIKU SABORA I
PREDSJEDNIKU VLADE POVODOM OBILJEŽAVANJA GODIŠNJICE VRO ‘OLUJA’
Poštovana predsjednice Republike,
poštovani predsjedniče Sabora,
poštovani predsjedniče Vlade,
u vojno-redarstvenoj operaciji ‘Oluja’, čiju godišnjicu danas i sutra obilježavamo, ubijene su stotine civila, protjerano do 200.000 naših sugrađana od kojih se velik broj nikada nije vratio, a još su tisuće njih ostale bez imovine. Iako u našem društvu prevladava aktivno poricanje, umanjivanje i manipulacija o ovim pitanjima, treba znati kako nijedno društvo koje teži biti otvorenim i demokratskim ne može pobjeći od činjenica.
Među svedocima koji su ispitani tokom suđenja u predmetu Gotovina i drugi „Operacija Oluja“ bili su i Peter Galbraith, ambasador Sjedinjenih Američkih Država u Hrvatskoj u periodu 1993-1998, general
Alain Forand, nekadašnji komandant snaga UN u Sektoru Jug,
Žarko Puhovski, bivši predsednik Hrvatskog helsinškog odbora,
Alun Roberts, nekadašnji oficir UN za medije u Sektoru Jug, i
Elisabeth Rehn, specijalna izvestiteljka UN Komisije za ljudska prava na teritoriji bivše Jugoslavije. Ovaj petnaestominutni video snimak sadrži delove njihovih svedočenja, u kojima iznose svoja saznanja o događajima i kršenjima ljudskih prava tokom i nakon operacije Oluja.
U utorak, 4. avgusta 2015. godine, navršava se 20 godina od hrvatske vojno-policijske akcije “Oluja” u toku koje su hrvatske vojne snage počinile ozbiljne i rasprostranjene zločine protiv Srba koji su živeli na području tzv. Republike Srpske Krajine. Ni nakon 20 godina od počinjenih zločina, pravda za žrtve ovih zločina još uvek nije dostignuta, za šta odgovornost snose i institucije Hrvatske i institucije Srbije. Obe države imaju pravnu i moralnu obavezu da u narednom periodu promene odnos prema nasleđu zločina počinjenih tokom “Oluje”, kao i da svojim konkretnim delima pokažu da briga o žrtvama i procesuiranje odgovornih za ratne zločine predstavlja stub budućeg pomirenja.
Približava se dvadeseta godišnjica od kada je sa uspehom sprovedena operacija Oluja – za jedne je to najtužniji period u istoriji Srba, za druge pobeda bez premca u istoriji Hrvata – pa ne bi bilo zgoreg podsetiti se nekih činjenica. Dok ne bude kasno.
Nisam sigurna, a želela bih da verujem, da je premijer svestan da pomirenje i suočavanje sa prošlošću nije samo odlazak u Srebrenicu, nego proces koji treba da traje 365 dana u godini
Na odloženom ročištu, po prvi put je trebalo da svedoče žrtve i svedoci zločina, počinjenog drugog dana NATO bombardovanja u kosovskom selu u opštini Suva Reka.
Sud će njihove iskaze, koje je sudija, uz izvinjenje svedocima zbog odlaganja nazvala „izuzetno važnim za kažnjavanje počinalaca“, čuti 25. septembra, za kada je zakazan nastavak.
U četvrtak, 23. jula 2015. godine se u 9:30h, u sudnici 4 Specijalnog suda, nastavlja suđenje oficirima i podoficirima Vojske Srbije Rajku Kozlini i Pavlu Gavriloviću za zločin protiv civila u selu Trnje, počinjen u martu 1999. godine. Na glavnom pretresu će po prvi put svedočiti žrtve i očevici zločina.
Tužilaštvo za ratne zločine (TRZ) podiglo je optužnicu protiv aktivnih oficira i podoficira Vojske Srbije Pavla Gavrilovića i Rajka Kozline za ratni zločin protiv civilnog stanovništva. Optužnicom im je stavljeno na teret da su, kao nekadašnji pripadnici 549. motorizovane brigade Vojske Jugoslavije (549. mtbr VJ), zajedno sa drugim pripadnicima Pozadinskog bataljona, 25. marta 1999. godine ubili najmanje 27 civila, stanovnika sela Trnje kod Suve Reke na Kosovu – starije muškarce, žene i decu, među kojima i dečaka starog četiri godine.
Prema optužnici, Pavle Gavrilović je izdao naređenje da u selu „ne sme biti preživelih“, a Rajko Kozlina je jednom starcu pucao u glavu kako bi drugim vojnicima pokazao kako da ubijaju civile. O ulozi i odgovornosti Gavrilovića i Kozline za počinjene zločine su još pre 13 godina svedočila, pod merama zaštite, dvojica bivših pripadnika 549. mtbr VJ, u predmetu protiv Slobodana Miloševića (K-41 i K-32) i 2007. godine u predmetu protiv Milana Milutinovića i drugih (K-82 i K-54).
U trenutku podizanja optužnice, Gavrilović i Kozlina su bili u aktivnoj službi u Vojsci Srbije i prema informacijama kojima raspolaže FHP, oni do danas nisu udaljeni sa dužnosti, uprkos optužnici i apelu FHP-a da se to učini. Prema članu 77 Zakona o Vojsci Srbije, vojno lice može biti udaljeno sa dužnosti ako je krivično delo za koje je optuženo “takve prirode da bi bilo štetno po interes službe da takvo lice i dalje ostane na dužnosti”.
Sudsko veće u ovom predmetu je 27. marta 2014. godine donelo odluku da oštećene u predmetu Trnje ne mogu zastupati njihovi izabrani punomoćnici – advokati sa Kosova, suprotno dosadašnjoj praksi Odeljenja za ratne zločine.
FHP je u maju 2008. godine podneo krivičnu prijavu protiv 11 pripadnika 549. mtbr VJ zbog sumnje da su počinili zločin u Trnju.
U martu 2013. godine, FHP je objavio dosije o delovanju 549. mtbr VJ, u kojem je opisano učešće pripadnika ove jedinice u zločinu u Trnju, između ostalog i Gavrilovića i Kozline.