Odgovornost države za policijsku torturu u Prijepolju 1993. godine

Prvi osnovni sud u Beogradu doneo je  presudu kojom se Republika Srbija obavezuje da plati 360.000 dinara Seadu Rovčaninu, Bošnjaku iz sela Gračanica (opština Prijepolje), zbog odgovornosti države za torturu koju su u oktobru 1993. godine nad njim izvršili pripadnici Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije (MUP Srbije). Fond za humanitarno pravo smatra da će presuda, pod uslovom da  postane pravosnažna, doneti samo delimičnu satisfakciju Seadu Rovčaninu, jer je na priznanje nepravde koju je preživeo čekao 19 godina, dok počinioci ni do danas nisu kažnjeni i još uvek rade kao policajci.

FHP je u ime Seada Rovčanina podneo tužbu za naknadu nematerijalne štete protiv Republike Srbije 30. jula 2007. godine. Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu, u ponovljenom postupku, utvrđeno je da su pripadnici MUP Srbije 27. oktobra 1993. godine priveli Seada Rovčanina u policijsku stanicu u Prijepolju, gde su ga tukli i prisilili da potpiše priznanje da poseduje oružje. Tortura koju je preživeo ostavila je trajne i ozbiljne posledice po zdravlje Seada Rovčanina. .

Činjenice:

U periodu od 1992. do 1995. godine, pripadnici MUP Srbije su na prostoru Sandžaka u više navrata sprovodili akcije pretresa muslimanskih kuća u potrazi sa navodnim nelegalnim oružjem. Prema podacima FHP-a i Sandžačkog odbora za zaštitu ljudskih prava i sloboda, u pomenutom periodu, pripadnici MUP Srbije su pod optužbama da imaju nelegalno oružje (iako takvo oružje tokom pretresa u najvećem broju slučajeva nije pronađeno), privedeno najmanje 1.000 Muslimana u opštinama Novi Pazar, Prijepolju i Tutinu. U velikom broju slučajeva, Muslimanima je u policijskim stanicama prećeno, a često su ih policajci zlostavljali u cilju priznanja da poseduju oružje. Zabeleženi su i slučajevi gde su policajci pod pretnjom tražili od Muslimana da kupe oružje i da ga predaju u stanicu. Policajci (u uniformi i u civilu) su tukli privedene Muslimane nogama, rukama i pendrecima po telu, a najčešće po tabanima. Nakon što bi bili oslobođeni, neki zlostavljani muškarci su se obraćali lekarima, ali su oni iz straha od odmazde policije odbijali da ih leče, ili su u medicinskoj dokumentaciji upisivali da su muškarci dobili povrede „u tuči“.

Dana 27. oktobra 1993. godine, policija je izvršila pretres kafane ’Složna braća’ u selu Gračanica i tom prilikom uhapsila Seada Rovčanina, njegovog oca Kadriju i stričeve Abida i Saliha Rovčanina i sprovela ih u policijsku stanicu u Prijepolju. U međuvremenu, policajci su  izvršili pretres Seadove porodične kuće u selu Gračanica, ali u njoj nisu pronašli nikakvo oružje. U policijskoj stanici, Seada Rovčanina je ispitivao policajac Mileta Novaković, koji mu se predstavio kao ”šef” i koji mu je zapretio da ”do sutra mora propevati”. Sledećeg dana, oko 6 sati ujutro, policajac Mileta Novaković je odveo Seada u drugu kancelariju u kojoj su bili inspektori Stanko Bezarević i Dušan Maričić. Mileta Novaković je tražio od Seada da prizna gde je oružje i da ga preda policiji. Sead je ponavljao da nema oružje. Tokom ispitivanja inspektor Mileta Novaković ga je par puta udario u stomak pendrekom. Zatim mu je naredio da skine cipele i čarape i da klekne na sedište stolice, a Dušan Maričić je pendrekom počeo da ga udara po tabanima. Batinanje po tabanima je trajalo pola sata. Kada su prestali sa batinanjem, Seadu je neko doneo lavor sa hladnom vodom u koji je stavio noge. On je tada, zbog straha da se batinanje može nastaviti, potpisao izjavu o posedovanju oružja, koju mu je već otkucanu doneo inspektor Stanko Bezarević. Tek nakon pola sata uspeo je da stane na noge. Posle dva-tri sata izveli su ga pred istražnog sudiju Opštinskog suda u Prijepolju. Opštinski sud u Prijepolju osudio je u decembru 1994. godine Seada Rovčanina za krivično delo neovlašćeno nabavljanje i držanje oružja na osnovu izjave koju je pod prinudom potpisao u policijskoj stanici. Policajci koji su ga zlostavljali i danas rade u MUP-u Srbije, a inspektor Stanko Bezarević je sada šef Odseka za suzbijanje opšteg kriminaliteta u Policijskoj upravi u Prijepolju.