U sredu 13. novembra 2019. godine Fond za humanitarno pravo (FHP) predstaviće svoj dvanaesti dosije pod nazivom „Prisilna mobilizacija izbeglica“ (Dosije). Prezentacija će biti održana u velikoj sali Medija centra u Beogradu (Terazije 3, II sprat), sa početkom u 12 časova.
Iako je prošlo 20 godina otkako su se srpske snage povukle sa Kosova i 11 otkako je Kosovo proglasilo nezavisnost, nisu preduzeti nikakvi koraci za adekvatnu procenu štete, niti je bilo pokušaja da se Beograd natera da plati reparacije.
Državi Srbiji treba da budu prioritet civilne žrtve rata, a ne ratni vojni veterani, čiji je položaj neuporedivo bolji, smatraju sagovornici Danasa Ivana Žanić, izvršna direktorka Fonda za humanitarno pravo (FHP) i Goran Miletić iz Civil Rights Defendersa.
Ko će se baviti zločinima srpskih snaga nad kosovskim Albancima i, nakon što misija Ujedinjenih nacija (UNMIK) i Evropske unije (EULEX) na Kosovu nisu rasvetlili mnoge od njih, zašto verovati da će Specijalni sud rasvetliti ratne zločine?
To pitanje postavili su mladi iz albanske zajednice zvaničnicima Specijalnog suda za ratne zločine u Hagu (Specijalizovana veća i Specijalizovano tužilaštvo Kosova) tokom diskusije o mandatu i radu ovog suda u Prištini.
Mladi na Kosovu na Specijalni sud za ratne zločine gledaju sa skepticizmom i nepoverenjem.
Četrnaestog juna 1992. godine u kuću Adema Omeragića u Pionirskoj ulici u Višegradu Milan Lukić sa pomagačima, među kojima je bio i Radomir Šušnjar zvani Lalco, zatvorio je civile Bošnjake, žene, djecu i starce koji su iz sela Koritnik došli u Višegrad, tražeći spas u lokalnom Crvenom Krstu.
U kuću su ugurali više od 50 civila, kojima su prije toga oduzeli sve dragocjenosti. Šušnjar je pomagao u izvršenju zločina, navela je predsjedavajuća Sudskog vijeća Suda BiH Enida Hadžiomerović, izričući mu kaznu od 20 godina zatvora:
„Te su ih natjerali da uđu u prostoriju u prizemlju kuće kojom prilikom je u tu prostoriju optuženi Šušnjar Radomir ugurao posljednjeg civila u koloni, Hasiba Kurspahića, i zaključao vrata onemogućavajući time civile da izađu i pobjegnu iz kuće. Da bi potom, Milan Lukić u tu prostoriju ubacio zapaljivu eksplozivnu napravu, izazvavši na taj način požar koji je zahvatio tepih, namještaj i civile dok su, istovremeno iz automatskog oružja pucali po kući kako bi spriječili civile da pobjegnu.“
Državni sud BiH osudio je Radomira Šušnjara na 20 godina zatvora za učešće u zločinima počinjenim na području Višegrada 1992. godine, uključujući ubistva civila koji su bili zatvoreni u kući u Pionirskoj ulici.
Šušnjar je proglašen krivim da je sredinom juna 1992. učestvovao u napadu, nečovječnom postupanju i pljačkanju imovine bošnjačkog stanovništva iz sela Koritnik, koji su bili zatvoreni u jednoj kući u Pionirskoj ulici. Kako se navodi, civile su natjerali da pređu u drugu kuću, na koju su pucali i zapalili je, ubivši zatvoreno stanovništvo.
Na Sajmu knjiga će i ove, kao i prethodne godine, Medija centar Odbrana, izdavački centar Ministarstva odbrane (MO), predstaviti knjigе Nebojše Pavkovića, ali i organizovati tribinu posvećenu NATO intervenciji na kojoj će, pored penzionisanih komandanatа Vojske Jugoslavije (VJ) odnosno Vojske Srbije (VS), Božidara Delića i Ljubiše Dikovića, govoriti i osuđeni ratni zločinci Vladimir Lazarević i Vinko Pandurević. Fond za humanitarno pravo (FHP) ističe da se MO promocijom, kao i finansiranjem knjiga i javnim tribinama na kojima govore osuđeni za najteže zločine, otvoreno ruga žrtvama zločina i demonstrira jasna privrženost politici koja je dovela do brojnih zločina na prostoru bivše Jugoslavije, ali i negiraju činjenice utvrđene pred Međunarodnim krivičnim tribunalom za bivšu Jugoslaviju (MKTJ).
Zamenik tužioca za ratne zločine Bruno Vekarić zatražio je danas 20 godina zatvora za Joju Plavanjca zbog ubistva 11 Bošnjaka i osam godina za Zdravka Narančića zbog saučesništva u tom zločinu. S druge strane, u svojim završnim rečima, odbrana Plavanjca i Narančića zatražila je oslobađajuću presudu. Izricanje presude zakazano je za 15. novembar ove godine.
Predstavnički dom Kongresa SAD u punom sastavu po prvi put je jednoglasno usvojio rezoluciju, kojom se od Srbije zahteva da reši slučaj ubistva trojice braće Bitići – Ilija, Agrona i Mehmeta.
Rezoluciju broj 32, koju sada treba da usvoji Senat, u aprilu ove godine ponovo je podneo kongresmen Li Zeldin iz Njujorka, a usvojio ju je Odbor za spoljnu politiku Predstavničkog doma 17. jula.
U dokumentu se navodi da od napretka u rešavanju tog slučaja treba da zavisi razvitak odnosa Sjedinjenih Država i Srbije.
Predstavnički dom američkog Kongresa je juče jednoglasno usvojio rezoluciju kojom se srpske vlasti pozivaju da u najkraćem mogućem roku istraže i procesuiraju „sadašnje ili bivše zvaničnike za koje se veruje da su odgovorni” za ubistvo Ilija, Agrona i Mehmeta Bitićija u julu 1999. godine.